Эрта Оссурия даври (милоддан аввалги 2025 йилгача) Оссурия тарихининг бошланишини, қадимги Оссурия давридан олдинги босқични ифодалайди. Бу даврда асосий эътибор Ассур шаҳрининг тарихи, унинг аҳолиси ва маданиятига қаратилади. Айни пайтда, у мустақил шаҳар-давлатга айланиши милоддан аввалги тахминан 2025 йилда Пузур-Ашур I даврида содир бўлган. Бу даврга оид маълумотлар чегараланган. Ассурдаги археологик топилмалар милоддан аввалги тахминан 2600 йилга оид бўлиб, улар эрта сулола даврига тўғри келади, аммо шаҳарнинг ташкил топиши ундан ҳам аввалроқ бўлиши мумкин, чунки ушбу ҳудуд аллақачон қадимдан одамлар яшаган макон бўлган. Яқин атрофдаги Ниневия каби шаҳарлар ундан ҳам кўпроқ қадимий ҳисобланади.
Бошланғичда хуррийлар Ассур шаҳрида яшаган бўлиши мумкин, ва шаҳар ҳосилдорлик маъбудаси Иштарга бағишланган ибодат маркази бўлган. "Ассур" номи илк бор Аккад империяси даврида (милоддан аввалги 24 аср) тилга олинган. Аввалроқ шаҳар "Балтил" номи билан аталган бўлиши мумкин. Аккад империяси вужудга келгунга қадар Оссурияларнинг семит тилли аждодлари Ассурда жойлашган бўлиб, улар аввалги аҳолини сиқиб чиқарган ёки ассимиляция қилган бўлиши мумкин. Ассур аста-секинлик билан муқаддас шаҳарга айланган ва кейинчалик Ашур худоси, Оссурия миллий худоси сифатида шахсийлаштирилган.
Эрта Оссурия даври давомида Ассур мустақил бўлмаган ва жанубий Месопотамиянинг турли давлатлари ва империялари назорати остида бўлган. Эрта сулола даврида Ассур шумерларнинг катта таъсири остида бўлган ва ҳатто Киш гегемониясига тушган. Милоддан аввалги 24 ва 22 асрлар оралиғида у Аккад империясининг бир қисми бўлган ва шимолий маъмурий пост сифатида хизмат қилган. Кейинчалик бу давр Оссурия подшоҳлари томонидан "олтин давр" сифатида эътироф этилган. Мустақилликка эришишидан олдин Ассур Урунинг учинчи сулоласи даврида (милоддан аввалги тахминан 2112–2004 йиллар) Шумер империясининг чегарадаги шаҳри бўлган.
Абу Муслим
