loader
Foto

Америкалик олимлар Мисрдаги катта сфинкс ҳақида кутилмаган кашфиёт қилишди

Нью-Йорк университети олимлари ниҳоят Мисрда 4500 йилдан кўпроқ вақт олдин Буюк сфинкс ҳайкали қандай пайдо бўлганини аниқлашга муваффақ бўлишди, деб хабар беради New York Post.

Бир неча ўн йиллар давомида мутахассислар Гизадаги Нил дарёси бўйида топилган оҳактош ҳайкалининг юзи масонлар томонидан қўлда ўйилган бўлиши мумкинлигига рози бўлишди, аммо улар ҳайкалнинг катта танаси қандай яратилгани ҳақида ҳеч қачон хулосага келишмаган.

Нью-Йорк университети олимлари томонидан олиб борилган ва Physical Review Fluids журналида чоп этиш учун қабул қилинган тадқиқот эрозия Сфинкс каби шаклларни яратиши мумкинлигини аниқлади.

Тадқиқотнинг катта муаллифи Лейф Ристрофнинг айтишича, топилмалар бундай улкан ҳайкаллар эрозия натижаси бўлиши мумкинлигини исботлайди.

Бу нафақат улкан ҳайкалнинг яратилишида табиатнинг рол ўйнаганлигини англатади, балки бу шаклланиш мисрликларни уни ҳайкалга айлантиришга илҳомлантирган бўлиши мумкин.

Ўз назариясини синаб кўриш учун университет жамоаси шамолнинг чўлларда топилган ярданглар деб аталадиган ғайриоддий қоя тузилмаларига қарши қандай ҳаракат қилишини таҳлил қилди.

Тадқиқотчилар Миср шимоли-шарқий ерларини тадқиқ қилиш учун қаттиқроқ, камроқ эрозияга учраган тепаликлардан юмшоқ лойдан олиб, кейин шамол каби ҳаракат қиладиган сув оқими билан тузилмаларни ювдилар.

Охир оқибат, лой Сфинксга шаклига ўхшаб кета бошлади.

Буюк сфинкс милоддан аввалги 2500 йилларда Милоддан аввалги 4-сулола даврида, Гизанинг Буюк пирамидалари билан бирга пирамидаларни ҳимоя қилиш учун қурилган деб ишонилади.

Университет олимлари томонидан олиб борилган эксперимент дастлаб 1981 йилда геолог Фарук Ал-Баз томонидан таклиф қилинган назарияни синаб кўрди, у Буюк сфинкс табиий равишда қумнинг шамол эрозиясидан пайдо бўлганлигини таъкидлади.