Василий Алексеевич Перовский (1795–1857) — рус генерали ва давлат арбоби, от қўшинлари генерали ва генерал-адъютант, Оренбург губернатори, сўнгра генерал-губернатор. У Марказий Осиёдаги босқинлар, жумладан, Хива юриши (1839–1840) ва Қўқон юриши (1853) билан машҳур. Жуда кўп мусулмонларни ўлдирган.
Василий Перовский граф Алексей Разумовский ва Мария Соболевскаянинг никоҳсиз фарзанди (валади зино). У машҳур ёзувчи Антоний Погорельский ва Россия ички ишлар вазири Лев Перовскийнинг укаси эди. Москва университетини тугатгач, 1811 йилда ҳукмдорнинг шахсий қўриқловига хизматчи сифатида кирди.
Ҳарбий карьераси:
- 1812 йил Ватан уруши: Бородино жангида қатнашиб, чап қўлининг бир бармоғидан айрилган. Жангдан кейин асирга тушиб, 1814 йил Париж озод бўлгунгача асирликда бўлган.
- 1828 йил Туркия уруши: Анапа қўрғонини штурм билан олган. Варнада оғир яраланиб, сафдаги хизматдан воз кечди. Шунинг учун генерал-майор унвонига ва бир неча орденларга сазовор бўлди.
- 1839–1840 йиллар Хива юриши: Юриш қийин иқлим ва ожиз тайёргарлик туфайли муваффақиятсиз якунланди.
- 1853 йил Қўқон юриши: Ак-Масжид қўрғонини эгаллаб, уни Перовск деб қайта номлади (ҳозирги Қизилўрда).
Маъмурий фаолияти:
- 1833 йилда Оренбург ва Самара губерниялари губернатори этиб тайинланди. Унинг даврида:
- Ора́л денгизининг тадқиқоти ўтказилди;
- Пароход транспорти ва Орал флоти ташкил қилинди;
- Далаларда ҳарбий мустаҳкамланиш пунктлари қурилди.
- 1855 йилда граф унвони берилди.
Шахсий ҳаёти ва ўлим:
Василий Перовский ҳаёти давомида турмуш қурмаган ва фарзандлари бўлмаган. 1857 йил 8 декабрда Алупкада вафот этган. Унинг жасади Балаклавадаги Георгий монастирида дафн қилинган.
Мероси:
- Қўқон юриши чоғида эгалланган Ак-Масжид 1922 йилгача унинг шарафига Перовск деб номланган.
- Унинг фаолияти рус тарихига чуқур таъсир кўрсатган ва Гоголнинг "Ревизор" асари каби адабий асарларга илҳом манбаи бўлган.
Абу Муслим
